Χρόνος: 05:48, απόσταση: 98 χλμ., συνολική ανάβαση: 289μ., ελάχιστο υψόμ.: 2μ., μέγιστο υψόμ.: 26μ.
Το αρχαιολογικό και εθνογραφικό μουσείο της Σαμψούντας αξίζει οπωσδήποτε να το επισκεφθεί κανείς. Η θεματική καλύπτει σχεδόν όλη την ιστορική περίοδο, από τα προϊστορικά χρόνια (αυτόχθον φύλο του Ikiztepe) μέχρι τον Θησαυρό της Αμισού, που ανακαλύφθηκε μέσα σε ασύλητο τάφο το 1995 κατά την εκτέλεση έργων στο κέντρο της πόλης.
Το μουσείο έχει τρεις αίθουσες. Στην κεντρική αίθουσα δεσπόζουν τα μωσαϊκά της αρχαίας Αμισού, με την εξαίρετη αναπαράσταση του Αχιλλέα και της Θέτιδας σε στιγμιότυπο του Τρωϊκού Πολέμου στο κέντρο. Μπροστά στον Ποντιακό Θησαυρό της Αμισού, αισθάνεται κανείς όπως αισθάνεται μπροστά στα χρυσά της ελλαδικής Βεργίνας. Και πράγματι αποδείχθηκε ότι πρόκειται για ανάλογη τεχνοτροπία, πράγμα που παραπέμπει επίσης στο μύθο του Χρυσομάλλου Δέρατος της Αργοναυτικής Εκστρατείας.
Δυστυχώς για μένα, η φωτογράφιση με φλας ή με τρίποδα δεν επιτρέπεται μέσα στο μουσείο. Παρά τις προσπάθειές μου, δεν θα καταφέρω να πάρω καλές φωτογραφίες. Ως συνήθως, οι χώροι του μουσείου δεν έχουν κατάλληλο φωτισμό για φωτογράφιση.
- Ο ποντιακός θησαυρός της Αμισού - Στο αρχαιολογικό μουσείο της Σαμψούντας, μπροστά στα χρυσά κοσμήματα του θησαυρού νιώθει κανείς σαν να είναι μπροστά στα χρυσά της Βεργίνας.
- Χρυσό περιδέραιο από τον θησαυρό της Αμισού.
Στη δεξιά αίθουσα υπάρχουν εκθέματα από τη χαλκολιθική, χετταϊκή, ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Νομίσματα, σαρκοφάγοι από ψημένο πηλό, αμφορείς από ναυάγια, μια υπέροχη μαρμάρινη προτομή του Αυγούστου, το εντυπωσιακό ορειχάλκινο άγαλμα νέου αθλητή του 1ου αιώνα και βεβαίως τα τρυπανισμένα κρανία του Ikiztepe.
- Πρώιμη χειρουργική - Κρανίο του Ikiztepe, από τη νεολιθική εποχή, με το σημάδι του τρυπανισμού. Το άτομο έζησε για μερικά χρόνια μετά την επέμβαση, καθώς το κλείσιμο της τρύπας γινόταν με μολύβι, το οποίο βεβαίως είναι τοξικό.
- Αυτόχθων πολιτισμός από τα βάθη του χρόνου - Αναπαράσταση από την καθημερινή ζωή στον πολιτισμό του Ikiztepe.
- Στο μουσείο εκτίθενται νομίσματα κλασσικής, ελληνιστικής και οθωμανικής εποχής.
- Σαρκοφάγος από ψημένο πηλό, ελληνιστικής περιόδου.
Στην αριστερή αίθουσα υπάρχει και ένα λαογραφικό τμήμα, με κάποια ενδιαφέροντα εκθέματα, χαλιά, φορεσιές, "μπατίκ", σκεύη, χειρόγραφα κλπ.
- Επάργυρη εικόνα της Αγίας Μαρίνας.
- Λεπτομέρεια από γυναικεία φορεσιά με ζώνη εντυπωσιακής τεχνοτροπίας.
- Σε ένα από τα ποτάμια της Σαμψούντας.
- Στη χώρα του κρέατος - Μπριζόλες, κιοφτέδες και τα λοιπά συναφή κρεατικά. Παντού κρέατα (et). Η κρεωφαγία σε αυτή τη χώρα είναι κάτι το απίστευτο. Όταν ο Τούρκος κάθεται να φάει, το μενού οπωσδήποτε περιλαμβάνει κρέας. Κατάλοιπο της νομαδικής εποχής;
- Αμαζονικές μάσες - Ψωμιά, κιοφτέδες, πίτες... όλα εδώ στη χώρα των Αμαζόνων, περάστε κόσμε.
- Στην εύφορη πεδιάδα του Τσαρσαμπά - Φρούτα και λαχανικά πωλούνται στην άκρη του δρόμου.
- Ένα πεπόνι και ένα καρβέλι ψωμί 'τύπου Τραπεζούντας' - το ιδανικό κολατσιό στη σκιά των δέντρων σε μια ήσυχη γωνιά.
Σταματώ σε μια βρύση ενός τζαμιού. Από μια παρέα στο διπλανό καφενείο έρχονται και με καλούν για ένα ακόμα τσάι. Οι δύο από αυτούς ξέρουν καλά γερμανικά, λόγω παρελθούσης μετανάστευσης στη Γερμανία για πολλά χρόνια. Σε μια στιγμή έρχεται στην παρέα ένας κύριος, ο οποίος ξέρει αγγλικά, φορά γυαλιά και φαίνεται μορφωμένος. Εργάζεται στο πανεπιστήμιο, σε τμήμα λογοτεχνίας, γνωρίζει τα ονόματα μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών. Παίρνει την πρωτοβουλία να μού πει ότι εδώ οι άνθρωποι δεν ονομάζουν τους εαυτούς τους Τούρκους αλλά Τσερκέζ. Οι Τσερκέζοι (Κιρκάσιοι) κατάγονταν από τον Καύκασο, και διαβάζω ότι κατά τα Μικρασιατικά πολέμησαν με το πλευρό των Ελλήνων.
- Ο ποταμός Θερμόδων - Στον Θερμόδωντα (Terme Cayi) που διασχίζει το Terme, τις αρχαίες Θέρμες της γης των Αμαζόνων, άνθρωποι ψαρεύουν για το βραδυνό τους φαγητό.
Στα ποτάμια της περιοχής οι άνθρωποι ψαρεύουν με καλάμια. Όχι για σπορ, αλλά για το φαγητό τους. Κάθε λίγο ο δρόμος περνά πάνω από ένα ποτάμι. Σε ένα από αυτά, που φέρνει το όνομα Μίλιτς, παρατηρώ προσεκτικά το νερό του ποταμού. Το νερό έχει μια πρασινίλα χαρακτηριστικού χρώματος που είναι το χαρακτηριστικό σημάδι ενός επικίνδυνου ευτροφισμού με την παρουσία τοξικών κυανοβακτηριδίων, ενώ αν πλησιάσεις η μύτη σου αντιλαμβάνεται και τη χαρακτηριστική μυρωδιά. Και όμως, εκεί μέσα ψαρεύουν οι άνθρωποι την τροφή τους!
- Στη γη των Αμαζόνων - Κατασκηνωμένος στην πεδιάδα του Carsamba, εκεί όπου βρίσκονταν η αρχαία Θεμίσκυρα στη γη των θρυλικών Αμαζόνων, δίπλα σε ένα κανάλι, με τη μουσική των βατράχων, με φόντο την αρχή των ψηλών βουνών του Πόντου στο νότο.
Απομακρύνομαι από το δρόμο, καθώς ήρθε η ώρα να βρω το μέρος όπου θα περάσω τη νύχτα. Έχω στήσει τη σκηνή μου σε ένα ήσυχο σημείο, όταν εμφανίζεται ένας άντρας με ένα παλιό ποδήλατο. Και αρχίζει η συνήθης "ανάκριση", οι ίδιες συνήθεις ερωτήσεις: από πού είσαι, ηλικία, αν είσαι παντρεμένος. Και με την ίδια συνήθως σειρά. Έχω ήδη κάνει τη σκέψη, να ζητήσω από κάποιον να τα γράψει υπό μορφήν "ερωτήσεις και απαντήσεις" σε ένα χαρτί, το οποίο θα δίνω να το διαβάζουν όπου πηγαίνω, έτσι να μην ταλαιπωρούμαι ούτε εγώ ούτε αυτοί. Κι όμως, αυτή είναι η λογική του λογικού δυτικού... Εδώ στην ανατολή, αυτή η ανάκριση είναι επί της ουσίας ένας τρόπος επικοινωνίας, στον οποίο καλά θα κάνεις να ασκηθείς. Μια παλιά σοφία της ανθρώπινης επαφής, που πρέπει να προσέξεις. Εάν το καταλάβεις αυτό, έπειτα κάθε φορά που θα σε ρωτάνε θα απαντάς με το ίδιο ενδιαφέρον. Πρόκειται για ένα ουσιώδες στοιχείο της ανθρώπινης επικοινωνίας.
Καθυστερώ το πλύσιμο, και για να κερδίσω χρόνο ξεκινώ το μαγείρεμα, για να φύγει ο επισκέπτης μου και να κάνω το μπάνιο μου πριν νυχτώσει. Μόλις βλέπει τη διαδικασία, με ρωτά τι θέλω να μαγειρέψω. Τού δείχνω το ρύζι, και μου αντιπροτείνει να έρθω δίπλα να μείνω στο σπίτι του, και θα μαγειρέψει αυτός. Έχει ένα ψάρι, το οποίο μού δείχνει μέσα σε μια νάυλον σακούλα που έχει κρεμασμένη στο ποδήλατο. Τον ρωτώ εάν το ψάρι το έπιασε στον Μίλιτς. Ναι. Θα πρέπει τώρα να βρω μια δικαιολογία.
Εάν με ρωτούσε κάποιος, ποιος από τους δύο λόγους ήταν ισχυρότερος, το ότι δεν ήθελα να φάω από αυτό το ψάρι ή το ότι δεν ήθελα να επιβαρύνω αυτόν τον άνθρωπο, που ήξερα ότι ίσως θα στερούσε φαγητό από τη φαμίλια του προκειμένου να το δώσει σε έναν ξένο που η μοίρα έφερε στα μέρη του, ειλικρινά δεν ξέρω τι θα απαντούσα.
Το αρχαιολογικό και εθνογραφικό μουσείο της Σαμψούντας αξίζει οπωσδήποτε να το επισκεφθεί κανείς. Η θεματική καλύπτει σχεδόν όλη την ιστορική περίοδο, από τα προϊστορικά χρόνια (αυτόχθον φύλο του Ikiztepe) μέχρι τον Θησαυρό της Αμισού, που ανακαλύφθηκε μέσα σε ασύλητο τάφο το 1995 κατά την εκτέλεση έργων στο κέντρο της πόλης.
Το μουσείο έχει τρεις αίθουσες. Στην κεντρική αίθουσα δεσπόζουν τα μωσαϊκά της αρχαίας Αμισού, με την εξαίρετη αναπαράσταση του Αχιλλέα και της Θέτιδας σε στιγμιότυπο του Τρωϊκού Πολέμου στο κέντρο. Μπροστά στον Ποντιακό Θησαυρό της Αμισού, αισθάνεται κανείς όπως αισθάνεται μπροστά στα χρυσά της ελλαδικής Βεργίνας. Και πράγματι αποδείχθηκε ότι πρόκειται για ανάλογη τεχνοτροπία, πράγμα που παραπέμπει επίσης στο μύθο του Χρυσομάλλου Δέρατος της Αργοναυτικής Εκστρατείας.
Δυστυχώς για μένα, η φωτογράφιση με φλας ή με τρίποδα δεν επιτρέπεται μέσα στο μουσείο. Παρά τις προσπάθειές μου, δεν θα καταφέρω να πάρω καλές φωτογραφίες. Ως συνήθως, οι χώροι του μουσείου δεν έχουν κατάλληλο φωτισμό για φωτογράφιση.
Στη δεξιά αίθουσα υπάρχουν εκθέματα από τη χαλκολιθική, χετταϊκή, ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Νομίσματα, σαρκοφάγοι από ψημένο πηλό, αμφορείς από ναυάγια, μια υπέροχη μαρμάρινη προτομή του Αυγούστου, το εντυπωσιακό ορειχάλκινο άγαλμα νέου αθλητή του 1ου αιώνα και βεβαίως τα τρυπανισμένα κρανία του Ikiztepe.
Στην αριστερή αίθουσα υπάρχει και ένα λαογραφικό τμήμα, με κάποια ενδιαφέροντα εκθέματα, χαλιά, φορεσιές, "μπατίκ", σκεύη, χειρόγραφα κλπ.
Σταματώ σε μια βρύση ενός τζαμιού. Από μια παρέα στο διπλανό καφενείο έρχονται και με καλούν για ένα ακόμα τσάι. Οι δύο από αυτούς ξέρουν καλά γερμανικά, λόγω παρελθούσης μετανάστευσης στη Γερμανία για πολλά χρόνια. Σε μια στιγμή έρχεται στην παρέα ένας κύριος, ο οποίος ξέρει αγγλικά, φορά γυαλιά και φαίνεται μορφωμένος. Εργάζεται στο πανεπιστήμιο, σε τμήμα λογοτεχνίας, γνωρίζει τα ονόματα μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών. Παίρνει την πρωτοβουλία να μού πει ότι εδώ οι άνθρωποι δεν ονομάζουν τους εαυτούς τους Τούρκους αλλά Τσερκέζ. Οι Τσερκέζοι (Κιρκάσιοι) κατάγονταν από τον Καύκασο, και διαβάζω ότι κατά τα Μικρασιατικά πολέμησαν με το πλευρό των Ελλήνων.
Στα ποτάμια της περιοχής οι άνθρωποι ψαρεύουν με καλάμια. Όχι για σπορ, αλλά για το φαγητό τους. Κάθε λίγο ο δρόμος περνά πάνω από ένα ποτάμι. Σε ένα από αυτά, που φέρνει το όνομα Μίλιτς, παρατηρώ προσεκτικά το νερό του ποταμού. Το νερό έχει μια πρασινίλα χαρακτηριστικού χρώματος που είναι το χαρακτηριστικό σημάδι ενός επικίνδυνου ευτροφισμού με την παρουσία τοξικών κυανοβακτηριδίων, ενώ αν πλησιάσεις η μύτη σου αντιλαμβάνεται και τη χαρακτηριστική μυρωδιά. Και όμως, εκεί μέσα ψαρεύουν οι άνθρωποι την τροφή τους!
Απομακρύνομαι από το δρόμο, καθώς ήρθε η ώρα να βρω το μέρος όπου θα περάσω τη νύχτα. Έχω στήσει τη σκηνή μου σε ένα ήσυχο σημείο, όταν εμφανίζεται ένας άντρας με ένα παλιό ποδήλατο. Και αρχίζει η συνήθης "ανάκριση", οι ίδιες συνήθεις ερωτήσεις: από πού είσαι, ηλικία, αν είσαι παντρεμένος. Και με την ίδια συνήθως σειρά. Έχω ήδη κάνει τη σκέψη, να ζητήσω από κάποιον να τα γράψει υπό μορφήν "ερωτήσεις και απαντήσεις" σε ένα χαρτί, το οποίο θα δίνω να το διαβάζουν όπου πηγαίνω, έτσι να μην ταλαιπωρούμαι ούτε εγώ ούτε αυτοί. Κι όμως, αυτή είναι η λογική του λογικού δυτικού... Εδώ στην ανατολή, αυτή η ανάκριση είναι επί της ουσίας ένας τρόπος επικοινωνίας, στον οποίο καλά θα κάνεις να ασκηθείς. Μια παλιά σοφία της ανθρώπινης επαφής, που πρέπει να προσέξεις. Εάν το καταλάβεις αυτό, έπειτα κάθε φορά που θα σε ρωτάνε θα απαντάς με το ίδιο ενδιαφέρον. Πρόκειται για ένα ουσιώδες στοιχείο της ανθρώπινης επικοινωνίας.
Καθυστερώ το πλύσιμο, και για να κερδίσω χρόνο ξεκινώ το μαγείρεμα, για να φύγει ο επισκέπτης μου και να κάνω το μπάνιο μου πριν νυχτώσει. Μόλις βλέπει τη διαδικασία, με ρωτά τι θέλω να μαγειρέψω. Τού δείχνω το ρύζι, και μου αντιπροτείνει να έρθω δίπλα να μείνω στο σπίτι του, και θα μαγειρέψει αυτός. Έχει ένα ψάρι, το οποίο μού δείχνει μέσα σε μια νάυλον σακούλα που έχει κρεμασμένη στο ποδήλατο. Τον ρωτώ εάν το ψάρι το έπιασε στον Μίλιτς. Ναι. Θα πρέπει τώρα να βρω μια δικαιολογία.
Εάν με ρωτούσε κάποιος, ποιος από τους δύο λόγους ήταν ισχυρότερος, το ότι δεν ήθελα να φάω από αυτό το ψάρι ή το ότι δεν ήθελα να επιβαρύνω αυτόν τον άνθρωπο, που ήξερα ότι ίσως θα στερούσε φαγητό από τη φαμίλια του προκειμένου να το δώσει σε έναν ξένο που η μοίρα έφερε στα μέρη του, ειλικρινά δεν ξέρω τι θα απαντούσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου