Στην Κολχίδα. Στον τόπο του Μύθου - και μιας άλλης πραγματικότητας.



Στην Κολχίδα έμεινα τέσσερις ημέρες (16-19 Ιουλίου). Φυσικά όταν πηγαίνεις για πρώτη φορά σε μια ξένη χώρα, όποια χώρα κι αν είναι αυτή, είναι αναμενόμενο ότι πολλά πράγματα θα τραβήξουν την προσοχή σου. Το πρώτο πράγμα που μού έκανε εντύπωση σε αυτή τη χώρα ήταν η φιλοξενία της αποστολής της Αργούς από τους Γεωργιανούς.

Η φιλοξενία αυτή αποδείχτηκε για όλους τους Έλληνες μία ενδιαφέρουσα εμπειρία και επιπλέον ειδικότερα για μένα μία εξόχως... εξοντωτική διαδικασία. Ο λόγος; Έχοντας συνηθίσει για ένα μήνα σε έναν τρόπο ζωής απόλυτα υγιεινό και ελεγχόμενο - όπως ακριβώς πρέπει να είναι και όπως ακριβώς ήταν ως τα τώρα το ταξίδι μου -, δηλ. με καλό φαγητό μαγειρεμένο από εμένα τον ίδιο, με καλό ύπνο από νωρίς το βράδυ, γενικά με έναν τρόπο ζωής που συνδύαζε την άσκηση με την ξεκούραση, την ηρεμία και την χαλάρωση, όλη αυτή η φυσική πολυτέλεια ξαφνικά πήγε περίπατο. Λόγω της φιλοξενίας, που θα έπρεπε να προσεχθεί για τους ευνόητους διπλωματικούς λόγους, όλη η αποστολή είχαμε κάθε βράδυ έξοδο μέχρι τις 2-3 τα ξημερώματα και με απερίγραπτα τσιμπούσια, με φαγητά πικάντικα και βαριά. Τα φαγητά αυτά αποδείχτηκαν εξαιρετικά επώδυνα για το δικό μου καλομαθημένο στομάχι. Μετά το δεύτερο βράδυ διαλύθηκα: από τις 4 το πρωί και για ένα 24ωρο με ταλαιπώρησε μια εξοντωτική διάρροια, με πονοκέφαλο και κενώσεις που ήταν κυριολεκτικά "σκέτο νερό". Θα πρέπει να έπαιξε ρόλο και το συσσωρευμένο στρες πολλών ημερών, καθώς δεν μεσολάβησε καμία ημέρα ξεκούρασης στο μέχρι τώρα ταξίδι μου. Ξέροντας τις δυνάμεις μου και έχοντας εμπιστοσύνη στον οργανισμό μου, την τρίτη ημέρα δεν έκανα τίποτε άλλο από το να κοιμάμαι και να πίνω συνεχώς λίγο-λίγο νερό για να αποφύγω την αφυδάτωση. Έμεινα όλη τη μέρα νηστικός και μόνο το βράδυ έκανα μόνος μου λίγο ρύζι με λεμόνι. Το άλλο πρωί αισθάνθηκα πολύ καλύτερα και αρκετά ανανεωμένος. Το ίδιο συνέβη και σε άλλους της αποστολής, πράγμα που αποδόθηκε στα βαριά φαγητά.

Όσον αφορά τον τόπο, η τραυματική μου εμπειρία του πρώτου εκείνου απογεύματος ομολογουμένως δεν μου άφησε εξαιρετικά περιθώρια. Με δεδομένο το ότι η παραμονή μου θα ήταν οπωσδήποτε σύντομη στη χώρα, περιορίστηκα σε λίγες βόλτες στα μαγαζιά και την πόλη. Αυτό που εισέπραξα ήταν ένα αίσθημα συλλογικής φοβίας: μπράβοι, αστυνομικοί παντού, πολυτελή μαύρα αυτοκίνητα με φυμέ τζάμια, ειδική φρουρά να μάς συνοδεύει... όλα αυτά αυτομάτως δίνουν εξ ορισμού την εικόνα μιας ανασφάλειας. Να περπατάς στο δρόμο και να νιώθεις βλέμματα που σε καρφώνουν από τις γωνίες των κτιρίων, δεν είναι εικόνες στις οποίες εμείς είμαστε συνηθισμένοι. Ενώ οι μισθοί είναι εξευτελιστικά χαμηλοί σε σύγκριση με τους δικούς μας, να μπαίνεις στο σούπερ-μάρκετ (περνώντας δίπλα από τον αγκώνα του μπράβου) και να βλέπεις τις τιμές πολλών τροφίμων υψηλότερες, δεν είναι κάτι που το δέχεσαι εύκολα. Ακόμα περισσότερο όμως, να βλέπεις μέρα μεσημέρι στο δρόμο παιδιά εικοσάχρονα να τρεκλίζουν "φτιαγμένα", ή να βλέπεις στο δρόμο καθισμένους ανθρώπους να κοιτάνε το κενό με ένα βλέμα απελπισίας, είναι εικόνες που δεν ξεχνιούνται. Οι ίδιοι το ομολογούν με ειλικρίνεια αν τους πλησιάσεις με ευγένεια, ότι από τον περσινό πόλεμο ακόμα δεν έχουν συνέλθει. Τη βραδιά της εκδήλωσης όπου ήρθε και ο πρόεδρος της χώρας, μια μεγάλη ομάδα μπράβων τον συνόδευε και παρά την σαφή προσπάθειά τους για διακριτικότητα νιώθαμε σαν πολιορκημένοι. Δύο ήταν μόνιμα δίπλα του, δύο ήταν στην πόρτα της αίθουσας, και άλλοι έξω στην είσοδο του μαγαζιού, όλοι τους άντρες μεγάλων διαστάσεων, πρώην μποξέρ με σπασμένες μύτες, με μαύρα γιλέκα που προφανώς έκρυβαν οπλισμό και αλεξίσφαιρα, ενδοσυνεννόηση με μικρόφωνο στο αυτί, και μια ματιά από την οποία δεν περνούσε ούτε κουνούπι πετούμενο.

Σε όλη τους την ιστορία, ο λαός αυτός, όπως όλοι οι λαοί της ευρύτερης περιοχής, ένα πράγμα έκανε διαρκώς: πόλεμο. Αυτό φαίνεται και από την κουλτούρα τους, σε όλες της τις εκφάνσεις. Όπου είδα έργα και κάδρα ζωγραφικής, στην πλειοψηφία τους παρουσίαζαν πολεμιστές. Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι όλοι τους οι χοροί είναι χοροί πολεμικοί: οι κορυφαίοι άνδρες χορευτές πετάγονται μπροστά, ψηλά, κάνοντας εκπληκτικές φιγούρες που σε κάνουν να αναρωτιέσαι για τα κινητικά όρια του ανθρώπινου όντος.

Βεβαίως - και ευτυχώς όπως παντού ισχύει - πίσω από όλα αυτά υπάρχει η ανθρωπιά των απλών ανθρώπων. Συνήθως θα την συναντήσεις όταν δεν την περιμένεις. Θα σου συμβεί αν φύγεις έξω από τα σύνορα των πόλεων, έξω στην ύπαιθρο όπου οι άνθρωποι δέχονται καθημερινά άπλετα τα δώρα της φύσης και έτσι έχουν και τη διάθεση να τα μοιράζονται με τον διπλανό τους.

Η φύση στην περιοχή της ανατολικής Μαύρης Θάλασσας είναι πολύ χαρακτηριστική. Βρισκόμενος εδώ, συνειδητοποίησα τι σημαίνει ο χαρακτηρισμός αυτού του κλίματος που διάβασα πριν βρεθώ εδώ: υποτροπικό. Όλη η φύση είναι μια συνεχής ζούγκλα. Δεν υπάρχει σπιθαμή φυσικού χώματος που δεν είναι πράσινο, δηλ. καλυμμένο από φυτά. Κάθε ελεύθερος χώρος είναι γεμάτος ψηλά δέντρα, ενώ όπου να γυρίσεις το βλέμμα σου στον ορίζοντα θα δεις καταπράσινα δασωμένα βουνά χωμένα μέσα στην υγρασία και τα σύννεφα. Η βροχή σχεδόν καθημερινά θα δηλώσει την παρουσία της. Οι άνθρωποι είναι τόσο συνηθισμένοι με τη βροχή, που παρόλο που βρέχει κανείς δεν κρατά ομπρέλα.

Τα φρούτα είναι θροφαντά και πεντανόστιμα. Στην Κολχίδα υπάρχουν παντού πολλοί ευκάλυπτοι και μάλιστα τεραστίων διαστάσεων. Ρώτησα την μεταφράστριά μας, για να μάθω ότι στην αρχή του αιώνα φυτεύτηκαν συστηματικά πάρα πολλοί, για να βοηθήσουν στην αποξήρανση των ελωδών εκτάσεων. Από την πληροφορία αυτή, μπορούμε να φανταστούμε πώς μπορεί να ήταν αυτά τα μέρη στην προϊστορική εποχή, την εποχή των πρώτων ταξιδιών και του Ιάσονα. Μια τόσο άγρια γη πώς μπορούσε να δαμαστεί τότε; Πραγματικά θα πρέπει να ήταν ένας τόπος για πολύ γενναίους άνδρες...

Ένιωσα τυχερός που, μαζί με τους Αργοναύτες, έζησα από κοντά τα γεγονότα της αποστολής της Αργούς στην Κολχίδα. Δεν υπάρχει ταξίδι πιο ενδιαφέρον από αυτό που επενδύεται από τον πολιτισμό. Το θαυμαστό όμως είναι να βλέπεις το πολιτιστικό βίωμα στον απλό κόσμο. Στις επίσημες τελετές, στο Μπατούμι και το Πότι, είδαμε κόσμο να κρατά ελληνικές σημαίες (και δεν ήταν αυτοί όλοι Έλληνες). Είδαμε νέα παιδιά που φορούσαν μπλουζάκια με την εικόνα της Αργούς. Μια θεατρική ομάδα νέων παιδιών έπαιξε ένα εξαίρετο θεατρικό δρώμενο από το μύθο του Ιάσονα. Στις βραδιές που κάνανε για μάς, τοπικοί μουσικοί, μεγάλοι και μικροί, έπαιξαν και τραγούδησαν εξαίρετες μουσικές. Στην εκδήλωση που ακολούθησε την υποδοχή στο Πότι, δόθηκε μια παράσταση σε μια μεγάλη αίθουσα σε ένα νεοκλασικού τύπου κτίριο κοντά στο λιμάνι. Το βλέμμα μου έπεσε τυχαία στο ταβάνι, όπου κοίταξα για να δω τη διακόσμηση, και έκπληκτος είδα μεγάλες ρωγμές, που προφανώς δεν προήλθαν από κανέναν βομβαρδισμό (σημειωτέον ότι το λιμάνι του Πότι βομβαρδίστηκε κατά τον περσινό πόλεμο), αλλά από φθορά λόγω χρόνου, δηλ.λόγω έλλειψης συντήρησης του κτιρίου. Ναι λοιπόν, ακόμα και ένας λαός με τόσα δεινά αντιστέκεται, λειτουργώντας εκ των ενόντων.

- Στο λιμάνι του Μπατούμ (Βαθύς Λιμήν). Στο Μπατούμ ο... συνήθης καιρός μάς υποδέχεται.

- Σημάδια από το παρελθόν - Σε ένα σύγχρονο κτίριο στο λιμάνι του Μπατούμ, μια λεπτομέρεια σημαντική αρχιτεκτονικών επιδράσεων.

- Μια ανεξίτηλη στιγμή - Αργοναύτης της στεριάς, συνεπής στο ραντεβού με την Αργώ στην Κολχίδα.

- Ένα πολιτιστικό σύμβολο - Η Αργώ, ένα πανάρχαιο σύμβολο με φορέα ένα μύθο από τα βάθη της ιστορίας, που συνένωσε λαούς και φυλές στο κοινό πολιτιστικό γίγνεσθαι.

- Κόσμος παρατηρεί την Αργώ.

- Το πρώτο άγγιγμα: 16 Ιουλίου 2009 και ώρα 11:21π.μ. στο λιμάνι του Μπατούμ. Η Αργώ κάνει το πρώτο της 'πλατς' στον Εύξεινο Πόντο.


- Πράσινη χώρα - Τυπικό τοπίο της υποτροπικής Κολχίδας.


- Το βλέμμα του Ιάσονα - Πριν την έναρξη της παράστασης ο πρωταγωνιστής παρατηρεί την Αργώ.

- Σημάδι στον ορίζοντα - Η Αργώ πλησιάζει στο λιμάνι του Μπατούμ.




- Τα άλογα του Αιήτη - Μνημείο γεωργιανού καλλιτέχνη, από το 1985 όταν ο Σέβεριν πέρασε από την Κολχίδα.

- Ο μεγάλος ποταμός της Κολχίδας. Ο Ριόνι, ο αρχαίος Φάσις, κατεβαίνει από τον Καύκασο και χύνεται στον Εύξεινο.

- Το στομάχι μου δεν αντέχει άλλο... Το τελευταίο βράδυ, το τσιμπούσι περιέχει και πάλι απίθανες ποσότητες κρεάτων. Παραγγέλλουμε φρούτα. Υπέροχα φρούτα!

- Τεράστιοι ευκάλυπτοι, από τους πολλούς που φυτεύτηκαν από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα για να βοηθήσουν στην αποξήρανση των ελών.

- Καλή μου αγελαδίτσα, παρακαλώ, πρώτα να περάσω και μετά κάνεις κακά σου.

- Μνημείο του Αγίου Ανδρέα.

- Οι τελευταίες σπιθαμές Γεωργιανού εδάφους. Τα τουρκογεωργιανά σύνορα. Στο βάθος φαίνονται οι σημαίες των δύο χωρών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου