Χρόνος: 07:14, απόσταση: 103 χλμ., συνολική ανάβαση: 873μ., ελάχιστο υψόμ.: 1659μ., μέγιστο υψόμ.: 2134μ.
- Ο κόσμος αλλάζει. 27 Ιουλίου και ώρα 09:49, το αλτίμετρο δείχνει 2265 μ. πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Ο Ποντιακός Καύκασος κάπου εδώ τελειώνει. Στο εξής και για αρκετό καιρό θα βρίσκομαι στα υψίπεδα της κεντρικής Ανατολίας.
Μετά από ένα διάσελο στα 2265μ., κοντά σε μια πηγή που τρέχει κρύο αλπικό νερό, ένα σημείο το οποίο είναι το ψηλότερο του ταξιδιού μου, θα αρχίσει μια μακριά γλυκιά κατηφόρα μέχρι το Ερζερούμ. Η πόλη αυτή βρίσκεται στις ανατολικές παρυφές ενός μεγάλου αλπικού οροπεδίου. Το πέρασμά μου από αυτή την πόλη το νιώθω σαν ένα φόρο ιστορικής μνήμης στους Έλληνες που εξοντώθηκαν στα τάγματα εργασίας, θυσία στην κατασκευή έργων για την ανάπτυξη της κεμαλικής Τουρκίας.
Δεν θα μπορούσα ποτέ να ξεχάσω από τα μέρη του Ερζερούμ τα αλπικά λιβάδια. Ένα πράσινο χαλί απλώνεται μέχρι το βάθος του ορίζοντα, μέχρι εκεί που το μάτι χάνεται στα μακρυνά βουνά, πάνω στους γλυκούς λόφους, κάτω από υπέρλαμπρους γαλάζιους ουρανούς.
- Στους ουρανούς του Ερζερούμ. Απέραντα λιβάδια μέχρι τα βουνά στο βάθος του ορίζοντα, πουλιά, αγελάδες, υπέροχα νερά κι ένα κρύο αλπικό αγέρι σε ξεσηκώνει φέρνοντας μυρωδιές από το χόρτο και τα αγριολούλουδα. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα είναι εδώ την άνοιξη.
- Άνθρωποι της φύσης. Το χόρτο, αφού κοπεί και ξεραθεί επιτόπου, μπαλλάρεται για το χειμώνα. Χωριουδάκια με αυτάρκεις αγροτικές κοινωνίες ζουν κάτω από το φως ενός υπέροχου ήλιου.
- Οι Spiderman του Ερζερούμ
Το σύγχρονο Erzurum είναι μια πόλη μεσαίου μεγέθους, με πληθυσμό γύρω στους 450.000 κατοίκους. Δεν δίνει την αίσθηση μεγαλούπολης, σαν αυτές που πέρασα στις ακτές του Ευξείνου στην πορεία προς την Κολχίδα. Έχει έναν χαρακτήρα πιο προσιτό, έναν αέρα ανθρώπινο. Είναι ευχάριστο να βολτάρεις στην πόλη κι ας μην έχεις συγκεκριμένο προορισμό. Τραβούν την προσοχή σου διάφορα κτίρια, πλακόστρωτα δρομάκια, φαγάδικα με τζαγ-κεμπάπ και κανταγίφ-ντολμασί, φιλικοί άνθρωποι, και γενικώς εισπράττεις μια ατμόσφαιρα προσιτή και οικεία.
Η ονομασία της πόλης προήλθε από το "Arz-u Rum", που σημαίνει "η γη των Ρωμαίων" στα αραβικά αλλά με περσική προφορά. Με άλλα λόγια, η διαπολιτισμικότητα του χώρου φαίνεται ακόμα και στην ονομασία στην "ετικέτα": σε ελεύθερη απόδοση, λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες των χρόνων εκείνων, θα λέγαμε ότι η ονομασία της πόλης σήμαινε "η πόλη των Ελλήνων" (Ρωμιών, Ρουμ). Με την πρώτη ματιά στην ιστορία, βλέπεις τους Άραβες να την παίρνουν από τους Αρμενίους, κατόπιν τους Βυζαντινούς από τους Άραβες, και πάει λέγοντας. Η θέση της είχε στρατηγική σημασία, τόσο γεωπολιτική όσο και οικονομική, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκονταν στο Δρόμο του Μεταξιού. Τον 8ο-9ο αιώνα κατά τις βυζαντινοαραβικές συγκρούσεις το θέμα Χαλδίας συνιστά το ανατολικό σύνορο και οι Ακρίτες αγωνίζονται ακατάπαυστα στον παραμεθόριο Πόντο και Καππαδοκία έναντι των εισβολέων, μέχρι που ο Μιχαήλ Παλαιολόγος - έχοντας άλλα να τυρβάσει, λέγε με ίντριγκες του παλατιού - κάνει το στρατηγικό λάθος και τους εγκαταλείπει, αφήνοντας περιθώρια στον επεκτατισμό των βαρβάρων νομάδων που ξεμπούκαραν διαρκώς από τις εσωτερικές στέππες της Ασίας. Το 387 με το μοίρασμα της Αρμενίας ανάμεσα στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τους Πέρσες Σασσανίδες, η πόλη πέρασε στους Ρωμαίους. Στους ρωμαϊκούς και τους μετέπειτα βυζαντινούς χρόνους ήταν η Θεοδοσιούπολις, ενώ την τελευταία της ονομασία την πήρε μετά τη κατάκτησή της από τους Σελτζούκους μετά τη μάχη του Ματζικέρτ το 1071. Για αιώνες άλλαζε χέρια, μέχρι το 1514 όταν κατέληξε στα χέρια των Οθωμανών. Στα νεώτερα χρόνια η πόλη έζησε φρικαλέες γενοκτονίες πληθυσμών, κυρίως Αρμενίων και Ελλήνων.
Το Ερζερούμ είναι η υψηλότερη πρωτεύουσα τουρκικής επαρχίας, βρίσκεται σε υψόμετρο 1800 μέτρων και έχει ακραίο ηπειρωτικό κλίμα, με μέση θερμοκρασία μηνός Ιανουαρίου -11 βαθ. Κελσίου, με τις θερμοκρασίες συχνά να πέφτουν μέχρι τους -30 και με πολλά χιόνια. Στο Ερζερούμ θα γίνει η χειμερινή Ολυμπιάδα του 2011. Εδώ καταλήγει στο ανατολικότερο σημείο του ο "Ανατολικός Σιδηρόδρομος". Κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου, το σημερινό αεροδρόμιο δυτικά της πόλης ήταν η ανατολικότερη βάση του ΝΑΤΟ. Το στρατιωτικό αεροδρόμιο έχει μεγάλη κινητικότητα, όπως μπορώ να διαπιστώσω από τα πολλά στρατιωτικά αεροπλάνα που όλη τη μέρα βιάζουν αυτούς τους υπέροχους ουρανούς. Ακούγονται τόσα πολλά από αυτά, βογκώντας με την μετάκαυση στο φουλ, έτσι που εισπράττεις την εντύπωση ότι βρίσκεσαι σε στρατιωτικοποιημένη περιοχή (λαμβάνοντας υπόψιν και την εγγύτητα στη ζεστή περιοχή των Κούρδων προς τα νότια). Σε ένα συμπαθητικό μαγαζάκι μέσα στην πόλη όπου μπήκα να βρω αυγά, αφού πρώτα φυσικά ρωτήσουν καταγωγή και προρισμό, θα μου πουν να μην πάω στα μέρη προς το νότο αλλά να φύγω δυτικά, γιατί εκεί κάτω έχει "μπουμ-μπουμ" (λέξη που συνοδεύεται από την χαρακτηριστική χειρονομία του πυροβολισμού). Επίσης τις τελευταίες μέρες, αρκετές φορές βλέπω στο δρόμο πεταμένους χρησιμοποιημένους κάλυκες των 9χιλ. Λες και βρίσκομαι δηλαδή στην Κρήτη... Προφανώς οπλοφορούν εδώ.
Θέλω οπωσδήποτε να επισκεφθώ το Cifte Minare. Το κτίριο φαίνεται απ΄ έξω πραγματικά εντυπωσιακό. Είναι κάτι μοναδικό, κάτι ιδιαίτερο, κάτι που δεν φέρνει τίποτα παρόμοιο στο νου. Θέλω να μπω μέσα, αλλά δεν βρίσκω κατάλληλο χώρο να αφήσω το ποδήλατό μου. Στο προαύλιο δεν είναι εύκολο να μπω, ενώ δεν υπάρχουν εδώ μαγαζιά ώστε να το αφήσω στην προσοχή κάποιου καταστηματάρχη. Με πλησιάζει ένας νέος καμιά εικοσαριά χρονών, ο οποίος μιλάει λίγα αγγλικά, και προσφέρεται να με ξεναγήσει στο κτίριο. Μού λέει με έμφαση να αφήσω το ποδήλατό μου οπουδήποτε γιατί "τέτοια πράγματα δεν γίνονται στο Ερζουρούμ"! Με εντυπωσιάζει η φιλικότητά του και θα εκπλαγώ ακόμα περισσότερο όταν θα αρνηθεί χρήματα που θα θελήσω να τού δώσω κατά την έξοδο από το κτίριο. Μέσα στο κτίριο, υπάρχει μια έκθεση παλαιών ασπρόμαυρων φωτογραφιών προσώπων που συνδέονται με την ιστορία του κτιρίου. Μηχανικοί, γιατροί, εργάτες, χαζεύω τις παλιές φυσιογνωμίες.
- Cifte Minare. Ο 'Διπλός Μιναρές', το σύμβολο της πόλης του Ερζερούμ, τυπικό σημείο αναφοράς της σελτζουκικής αρχιτεκτονικής του 13ου αιώνα.
Με τη σκέψη της χθεσινής μου ασθένειας, θέλοντας να δώσω στο σώμα μου περιθώρια να ανακάμψει πλήρως, σήμερα δεν θέλω καθόλου να βιαστώ. Απολαμβάνω μια ακόμα βόλτα μέσα στα σοκάκια του Ερζερούμ, κάνοντας και τα τελευταία ψώνια. Οι άνθρωποι είναι εξυπηρετικοί και φιλικοί. Ρωτάς πώς θα πας κάπου και πρόθυμα θα αφήσουν το μαγαζί τους για να σού δείξουν το δρόμο.
Το μεσημέρι έχει περάσει. Νιώθω πείνα, κάτι άκρως ευχάριστο, διότι σημαίνει ότι το σώμα έχει αναλάβει. Θα βρω μέρος για φαγητό έξω από την πόλη. Βγαίνω από τα δυτικά προάστια. Σε ένα παροπλισμένο βενζινάδικο, με τη συντροφιά του φιλόξενου φύλακα που θα μού προσφέρει εστία μαγειρέματος, τραπέζι και καρέκλα, θα απολαύσω ένα καθυστερημένο μεν αλλά αρκούντως δυναμωτικό μεσημεριανό.
- Στα λιβάδια της Ανατολίας. Για πολύ καιρό θα βρίσκομαι σε οροπέδια γύρω στα 1000μ. με περάσματα σε βουνά μέχρι τα 2190μ.
Είναι απόγευμα. Η ερημιά της κεντρικής Ανατολίας έχει αρχίσει. Ο απογευματινός ήλιος πέφτει υπό γωνία, τονίζοντας το ανάγλυφο των τοπίων που εναλάσσονται καθώς ο δρόμος με οδηγεί στο ένα οροπέδιο μετά το άλλο. Τα σύννεφα στεφανώνουν τις κορυφές των μακρινών βουνών. Αυτά τα χρώματα, αυτοί οι λεπτοί ήχοι της ησυχίας, αυτό το αγέρι, αυτά τα τοπία θα μείνουν στη μνήμη μου για πάντα.
Η νύχτα με πλησιάζει. Και είναι σίγουρο ότι δεν θα με ξεχάσει. Πρέπει να βρω μέρος για διανυκτέρευση. Σταματώ σε μία πηγή και προμηθεύομαι νερό. Ένας νέος οδηγός σταματά στην πηγή. Θα μπορούσα να μείνω εδώ, αλλά ρωτώ εάν υπάρχουν λύκοι. Μου λέει ότι είναι προτιμότερο να πάω στο επόμενο χωριό. Συνεχίζω, αλλά όχι για πολύ. Ένα βενζινάδικο, από τα λίγα που συναντάς σε αυτές τις ερημιές, διαθέτει χώρο κατάλληλο για να υποδεχθεί τη σκηνή μου.
Μέσα στο μικρό κτίσμα, πατέρας και γιος τρώνε σε ένα τραπέζι. Με προτρέπουν να πάρω μεζέ από το κοτόπουλο. Όχι μόνο θα μείνω εδώ, αλλά θα κοιμηθώ μέσα στο προσευχητάρι (μεζτζίτ). Δεν θα χρειαστεί δηλ. ούτε να ανοίξω τη σκηνή μου απόψε. Όπως μού λέει, θα κοιμηθώ στο ίδιο ακριβώς δωμάτιο όπου κοιμήθηκαν πριν μερικές μέρες δύο Γάλλοι ποδηλάτες.
Το βενζινάδικο θα διανυκτερεύσει. Οι δυο τους κοιμούνται όπως-όπως σε δυο πρόχειρους καναπέδες. Και αν τυχόν έρθει κανένας πελάτης, απλώς ξυπνούν. Ο δρόμος αυτός έχει σπανιότατα αυτοκίνητα. Το σκοτάδι σκεπάζει σιγά-σιγά την απόλυτη ησυχία του κάμπου. Μέσα στο αποψινό μου "ξενοδοχείο", αφήνω στην άκρη τα παπούτσια μου και στο χαλί του ιερού χώρου απλώνω τον υπνόσακκο.
Ενώ γευματίζω, έρχεται ο Μουσταφά μαζί με έναν ένστολο της στρατονομίας. Αυτός μιλά καλά αγγλικά. Με καλωσορίζει και μου λέει ότι λίγο πιο πέρα υπάρχει μπλόκο της στρατονομίας. Έχουν υπηρεσία απόψε και με καλεί στην παρέα τους για τσάι ή ό,τιδήποτε άλλο. Τον ευχαριστώ πολύ, λέγοντας ότι λόγω κούρασης θα ήθελα να κοιμηθώ νωρίς. Μού λέει ότι εάν χρειαστώ ο,τιδήποτε ή έχω οποιοδήποτε πρόβλημα, μπορώ να πάω εκεί είτε να τους καλέσω από το κινητό στο νούμερο της στρατονομίας. Τού λέω ότι έχω ένα μήνα σε αυτή τη χώρα και κάτι τέτοιο δεν το χρειάστηκα μέχρι τώρα. Ευχαριστεί με ένα ζεστό χαμόγελο.
- Η ιερότητα της φιλοξενίας. Τα μεζτζίτ εκ των πραγμάτων αποτελούν για τους ντόπιους συγχρόνως και χώρους υποδοχής των φιλοξενουμένων τους ταξιδιωτών.
Μετά από ένα διάσελο στα 2265μ., κοντά σε μια πηγή που τρέχει κρύο αλπικό νερό, ένα σημείο το οποίο είναι το ψηλότερο του ταξιδιού μου, θα αρχίσει μια μακριά γλυκιά κατηφόρα μέχρι το Ερζερούμ. Η πόλη αυτή βρίσκεται στις ανατολικές παρυφές ενός μεγάλου αλπικού οροπεδίου. Το πέρασμά μου από αυτή την πόλη το νιώθω σαν ένα φόρο ιστορικής μνήμης στους Έλληνες που εξοντώθηκαν στα τάγματα εργασίας, θυσία στην κατασκευή έργων για την ανάπτυξη της κεμαλικής Τουρκίας.
Δεν θα μπορούσα ποτέ να ξεχάσω από τα μέρη του Ερζερούμ τα αλπικά λιβάδια. Ένα πράσινο χαλί απλώνεται μέχρι το βάθος του ορίζοντα, μέχρι εκεί που το μάτι χάνεται στα μακρυνά βουνά, πάνω στους γλυκούς λόφους, κάτω από υπέρλαμπρους γαλάζιους ουρανούς.
Το σύγχρονο Erzurum είναι μια πόλη μεσαίου μεγέθους, με πληθυσμό γύρω στους 450.000 κατοίκους. Δεν δίνει την αίσθηση μεγαλούπολης, σαν αυτές που πέρασα στις ακτές του Ευξείνου στην πορεία προς την Κολχίδα. Έχει έναν χαρακτήρα πιο προσιτό, έναν αέρα ανθρώπινο. Είναι ευχάριστο να βολτάρεις στην πόλη κι ας μην έχεις συγκεκριμένο προορισμό. Τραβούν την προσοχή σου διάφορα κτίρια, πλακόστρωτα δρομάκια, φαγάδικα με τζαγ-κεμπάπ και κανταγίφ-ντολμασί, φιλικοί άνθρωποι, και γενικώς εισπράττεις μια ατμόσφαιρα προσιτή και οικεία.
Η ονομασία της πόλης προήλθε από το "Arz-u Rum", που σημαίνει "η γη των Ρωμαίων" στα αραβικά αλλά με περσική προφορά. Με άλλα λόγια, η διαπολιτισμικότητα του χώρου φαίνεται ακόμα και στην ονομασία στην "ετικέτα": σε ελεύθερη απόδοση, λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες των χρόνων εκείνων, θα λέγαμε ότι η ονομασία της πόλης σήμαινε "η πόλη των Ελλήνων" (Ρωμιών, Ρουμ). Με την πρώτη ματιά στην ιστορία, βλέπεις τους Άραβες να την παίρνουν από τους Αρμενίους, κατόπιν τους Βυζαντινούς από τους Άραβες, και πάει λέγοντας. Η θέση της είχε στρατηγική σημασία, τόσο γεωπολιτική όσο και οικονομική, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκονταν στο Δρόμο του Μεταξιού. Τον 8ο-9ο αιώνα κατά τις βυζαντινοαραβικές συγκρούσεις το θέμα Χαλδίας συνιστά το ανατολικό σύνορο και οι Ακρίτες αγωνίζονται ακατάπαυστα στον παραμεθόριο Πόντο και Καππαδοκία έναντι των εισβολέων, μέχρι που ο Μιχαήλ Παλαιολόγος - έχοντας άλλα να τυρβάσει, λέγε με ίντριγκες του παλατιού - κάνει το στρατηγικό λάθος και τους εγκαταλείπει, αφήνοντας περιθώρια στον επεκτατισμό των βαρβάρων νομάδων που ξεμπούκαραν διαρκώς από τις εσωτερικές στέππες της Ασίας. Το 387 με το μοίρασμα της Αρμενίας ανάμεσα στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και τους Πέρσες Σασσανίδες, η πόλη πέρασε στους Ρωμαίους. Στους ρωμαϊκούς και τους μετέπειτα βυζαντινούς χρόνους ήταν η Θεοδοσιούπολις, ενώ την τελευταία της ονομασία την πήρε μετά τη κατάκτησή της από τους Σελτζούκους μετά τη μάχη του Ματζικέρτ το 1071. Για αιώνες άλλαζε χέρια, μέχρι το 1514 όταν κατέληξε στα χέρια των Οθωμανών. Στα νεώτερα χρόνια η πόλη έζησε φρικαλέες γενοκτονίες πληθυσμών, κυρίως Αρμενίων και Ελλήνων.
Το Ερζερούμ είναι η υψηλότερη πρωτεύουσα τουρκικής επαρχίας, βρίσκεται σε υψόμετρο 1800 μέτρων και έχει ακραίο ηπειρωτικό κλίμα, με μέση θερμοκρασία μηνός Ιανουαρίου -11 βαθ. Κελσίου, με τις θερμοκρασίες συχνά να πέφτουν μέχρι τους -30 και με πολλά χιόνια. Στο Ερζερούμ θα γίνει η χειμερινή Ολυμπιάδα του 2011. Εδώ καταλήγει στο ανατολικότερο σημείο του ο "Ανατολικός Σιδηρόδρομος". Κατά την περίοδο του ψυχρού πολέμου, το σημερινό αεροδρόμιο δυτικά της πόλης ήταν η ανατολικότερη βάση του ΝΑΤΟ. Το στρατιωτικό αεροδρόμιο έχει μεγάλη κινητικότητα, όπως μπορώ να διαπιστώσω από τα πολλά στρατιωτικά αεροπλάνα που όλη τη μέρα βιάζουν αυτούς τους υπέροχους ουρανούς. Ακούγονται τόσα πολλά από αυτά, βογκώντας με την μετάκαυση στο φουλ, έτσι που εισπράττεις την εντύπωση ότι βρίσκεσαι σε στρατιωτικοποιημένη περιοχή (λαμβάνοντας υπόψιν και την εγγύτητα στη ζεστή περιοχή των Κούρδων προς τα νότια). Σε ένα συμπαθητικό μαγαζάκι μέσα στην πόλη όπου μπήκα να βρω αυγά, αφού πρώτα φυσικά ρωτήσουν καταγωγή και προρισμό, θα μου πουν να μην πάω στα μέρη προς το νότο αλλά να φύγω δυτικά, γιατί εκεί κάτω έχει "μπουμ-μπουμ" (λέξη που συνοδεύεται από την χαρακτηριστική χειρονομία του πυροβολισμού). Επίσης τις τελευταίες μέρες, αρκετές φορές βλέπω στο δρόμο πεταμένους χρησιμοποιημένους κάλυκες των 9χιλ. Λες και βρίσκομαι δηλαδή στην Κρήτη... Προφανώς οπλοφορούν εδώ.
Θέλω οπωσδήποτε να επισκεφθώ το Cifte Minare. Το κτίριο φαίνεται απ΄ έξω πραγματικά εντυπωσιακό. Είναι κάτι μοναδικό, κάτι ιδιαίτερο, κάτι που δεν φέρνει τίποτα παρόμοιο στο νου. Θέλω να μπω μέσα, αλλά δεν βρίσκω κατάλληλο χώρο να αφήσω το ποδήλατό μου. Στο προαύλιο δεν είναι εύκολο να μπω, ενώ δεν υπάρχουν εδώ μαγαζιά ώστε να το αφήσω στην προσοχή κάποιου καταστηματάρχη. Με πλησιάζει ένας νέος καμιά εικοσαριά χρονών, ο οποίος μιλάει λίγα αγγλικά, και προσφέρεται να με ξεναγήσει στο κτίριο. Μού λέει με έμφαση να αφήσω το ποδήλατό μου οπουδήποτε γιατί "τέτοια πράγματα δεν γίνονται στο Ερζουρούμ"! Με εντυπωσιάζει η φιλικότητά του και θα εκπλαγώ ακόμα περισσότερο όταν θα αρνηθεί χρήματα που θα θελήσω να τού δώσω κατά την έξοδο από το κτίριο. Μέσα στο κτίριο, υπάρχει μια έκθεση παλαιών ασπρόμαυρων φωτογραφιών προσώπων που συνδέονται με την ιστορία του κτιρίου. Μηχανικοί, γιατροί, εργάτες, χαζεύω τις παλιές φυσιογνωμίες.
Με τη σκέψη της χθεσινής μου ασθένειας, θέλοντας να δώσω στο σώμα μου περιθώρια να ανακάμψει πλήρως, σήμερα δεν θέλω καθόλου να βιαστώ. Απολαμβάνω μια ακόμα βόλτα μέσα στα σοκάκια του Ερζερούμ, κάνοντας και τα τελευταία ψώνια. Οι άνθρωποι είναι εξυπηρετικοί και φιλικοί. Ρωτάς πώς θα πας κάπου και πρόθυμα θα αφήσουν το μαγαζί τους για να σού δείξουν το δρόμο.
Το μεσημέρι έχει περάσει. Νιώθω πείνα, κάτι άκρως ευχάριστο, διότι σημαίνει ότι το σώμα έχει αναλάβει. Θα βρω μέρος για φαγητό έξω από την πόλη. Βγαίνω από τα δυτικά προάστια. Σε ένα παροπλισμένο βενζινάδικο, με τη συντροφιά του φιλόξενου φύλακα που θα μού προσφέρει εστία μαγειρέματος, τραπέζι και καρέκλα, θα απολαύσω ένα καθυστερημένο μεν αλλά αρκούντως δυναμωτικό μεσημεριανό.
Είναι απόγευμα. Η ερημιά της κεντρικής Ανατολίας έχει αρχίσει. Ο απογευματινός ήλιος πέφτει υπό γωνία, τονίζοντας το ανάγλυφο των τοπίων που εναλάσσονται καθώς ο δρόμος με οδηγεί στο ένα οροπέδιο μετά το άλλο. Τα σύννεφα στεφανώνουν τις κορυφές των μακρινών βουνών. Αυτά τα χρώματα, αυτοί οι λεπτοί ήχοι της ησυχίας, αυτό το αγέρι, αυτά τα τοπία θα μείνουν στη μνήμη μου για πάντα.
Η νύχτα με πλησιάζει. Και είναι σίγουρο ότι δεν θα με ξεχάσει. Πρέπει να βρω μέρος για διανυκτέρευση. Σταματώ σε μία πηγή και προμηθεύομαι νερό. Ένας νέος οδηγός σταματά στην πηγή. Θα μπορούσα να μείνω εδώ, αλλά ρωτώ εάν υπάρχουν λύκοι. Μου λέει ότι είναι προτιμότερο να πάω στο επόμενο χωριό. Συνεχίζω, αλλά όχι για πολύ. Ένα βενζινάδικο, από τα λίγα που συναντάς σε αυτές τις ερημιές, διαθέτει χώρο κατάλληλο για να υποδεχθεί τη σκηνή μου.
Μέσα στο μικρό κτίσμα, πατέρας και γιος τρώνε σε ένα τραπέζι. Με προτρέπουν να πάρω μεζέ από το κοτόπουλο. Όχι μόνο θα μείνω εδώ, αλλά θα κοιμηθώ μέσα στο προσευχητάρι (μεζτζίτ). Δεν θα χρειαστεί δηλ. ούτε να ανοίξω τη σκηνή μου απόψε. Όπως μού λέει, θα κοιμηθώ στο ίδιο ακριβώς δωμάτιο όπου κοιμήθηκαν πριν μερικές μέρες δύο Γάλλοι ποδηλάτες.
Το βενζινάδικο θα διανυκτερεύσει. Οι δυο τους κοιμούνται όπως-όπως σε δυο πρόχειρους καναπέδες. Και αν τυχόν έρθει κανένας πελάτης, απλώς ξυπνούν. Ο δρόμος αυτός έχει σπανιότατα αυτοκίνητα. Το σκοτάδι σκεπάζει σιγά-σιγά την απόλυτη ησυχία του κάμπου. Μέσα στο αποψινό μου "ξενοδοχείο", αφήνω στην άκρη τα παπούτσια μου και στο χαλί του ιερού χώρου απλώνω τον υπνόσακκο.
Ενώ γευματίζω, έρχεται ο Μουσταφά μαζί με έναν ένστολο της στρατονομίας. Αυτός μιλά καλά αγγλικά. Με καλωσορίζει και μου λέει ότι λίγο πιο πέρα υπάρχει μπλόκο της στρατονομίας. Έχουν υπηρεσία απόψε και με καλεί στην παρέα τους για τσάι ή ό,τιδήποτε άλλο. Τον ευχαριστώ πολύ, λέγοντας ότι λόγω κούρασης θα ήθελα να κοιμηθώ νωρίς. Μού λέει ότι εάν χρειαστώ ο,τιδήποτε ή έχω οποιοδήποτε πρόβλημα, μπορώ να πάω εκεί είτε να τους καλέσω από το κινητό στο νούμερο της στρατονομίας. Τού λέω ότι έχω ένα μήνα σε αυτή τη χώρα και κάτι τέτοιο δεν το χρειάστηκα μέχρι τώρα. Ευχαριστεί με ένα ζεστό χαμόγελο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου